برق هواپیما

بسم الله الرحمن الرحیم

برق مورد نياز سيستمهاي هواپيما، معمولاً از يکي از دو منبع مستقل زير تأمين مي شود:

ژنراتور: معمولا به تعداد موتورهاي هواپيما ژنراتورهايي متصل به اونها وجود دارد  که برق مورد نياز هواپيما را تأمين مي کنند که البته اين برق  AC است.

 باتري ها: که برق آنها  DCهست و برق اضطراري هم به آنها وصل است.

 اين دو معمولا در تمامي هواپيماها وجود دارد و مشترک است که در زیر به توضيح آنها مي پردازيم:

 هواپيماهاي برق مستقيم

در موتورهاي اين نوع هواپيماها ژنراتور برق مستقيم نصب شده است. در بيشتر موارد اين ژنراتور نقش استارتر را نيز ايفا مي کند، به اين صورت که از طريق دستگاه برق 28 ولت زميني که از بيرون به هواپيما وصل مي شود يا توسط باطريهاي هواپيما که داراي ولتاژ 24هستند مي توان موتورها  را استارت زده و روشن کرد، پس از

روشن شدن موتور اين استارتر به طور خودکار به ژنراتور تبديل شده، نيروي الکتريکي مورد نياز هواپيما را تامين مي

کند.

شکل زير نمونه از سيستم اين نوع هواپيما را نشان مي دهد. در سمت چپ دو عدد استارتر-ژنراتور که خروجي آنها به طور موازي با هم قرار گرفته اند نيروي الکتريکي 28 ولت توليدي را به ترمينال اصلي مي دهد، دو عدد باطري نيز که 24 ولت هستند به اين ترمينال وصل شده اند(در حالت عادي ژنراتورها که داراي ولتاژ بيشتري هستند، باطري ها را شارژ مي نمايند تا در صورت از  کار افتادن ژنراتور ها بتوانند ترمينال اصلي را تغذيه نمايند.)

ژنراتور سومي نيز به اين ترمينال وصل مي گردد که روي يک متور جت کوچک که معمولا در انتهاي هواپيما قرار

دارد نصب شده است. اين موتور قادر است روي زمين برق هواپيما همچنين هواي لازم جهت تهويه هواپيما را تامين نمايد، معمولا اين موتور هنگام پرواز خاموش است ولي در صورت از دست رفتن ژنراتور اصلي هواپيما مي تواند در پرواز نيز روشن و ژنراتور آن مورد استفاده قرار گيرد.اين موتور APU نام دارد.

روي زمين مي توان از دستگاه مولد زميني 28 ولت نيز استفاده کرد که در اين صورت نيازي به روشن

کردن APU نبوده و باطري هاي هواپيما نيز مصرف نخواهند شد تا انرژي آنها جهت حالت اضطراري و همچنين ايستگاه هايي که مولد زميني ندارند حفظ شود.

برق 28 ولت توليدي از ترمينال اصلي به ترمينال هاي فرعي و از آن طريق به مصرف کننده ها داده مي شود.

لازم به ذکر است برخي مصرف کننده هاي الکترونيکي نياز به برق 115 ولت با فرکانس ثابت 400 هرتز دارند که براي توليد اين برق از اينورتر استفاده مي شود(اينورتر يک مبدل الکترونيکي است که برق 28 ولت مستقيم را به 115 ولت 400 هرتز تبديل  مي کند). در شکل زير اينورتر ديده مي شود که يکي ترمينال سامانه هاي طرف خلبان و ديگري طرف کمک  را تغذيه مي نمايد، در صورت از کار افتادن هريک از اين اينورترها، اينورتر اضطراري را مي توان جايگزين آن کرد که کليد تبديل آن در شکل ديده مي شود، روي زمين مي توان دستگاه مولد 115 ولت 400 هرتز نيز به هواپيما وصل کرد که آن هم در سمت راست شکل ديده مي شود.

هواپيماهاي برق متناوب

در اين نوع هواپيماها از ژنراتورهاي با خروجي 115 ولت 400 هرتز 3 فاز استفاده شده که در شکل زير آمده است. همانطور که ديده مي شود اين هواپيما دو ژنراتور روي موتورها و ژنراتور سوم روي APU نصب شده که توسط سامانه کنترل خودکار ترمينال ها مي توانند به ترمينال هاي مربوطه وصل شوند، ترمينال ها داراي سه فاز هستند که هر فاز به مصرف کننده مربوط خود متصل مي شود. در اين مثال در شرايط عادي ژنراتور شماره 1 ترمينال AC شماره 1 و همچنين ترمينال ضروري را تغذيه مي کند و ژنراتور شماره 2 ترمينال AC شماره 2 را تغذيه  مي کند. ژنراتور شماره 3 نيز آماده است تا در صورت از کار افتادن هر يک از ژنراتورها به طور خودکار توسط سامانه کنترلي گفته شده جايگزين ژنراتور معيوب گردد، اصولا در شرايط عادي قبل از بلند شدن هواپيما، APU را خاموش مي کنند، اگر از ژنراتور سوم به هر علتي نتوان استفاده نمود در صورت از کار افتادن هريک از ژنراتورها ژنراتور سالم به طور خودکار تمامي ترمينال ها را تغذيه خواهد نمود. هنگامي که هواپيما روي زمين باشد مي توان از دستگاه مولد زميني 115 ولت 400 هرتز 3 فاز استفاده نمود.

منبع :سایت تبیان